WebQuest
Aristir & Leonarda Ibrahimaj
Introduction
PJESET PERBERSE TE KOMPJUTERIT& SHPJEGIMI I TYRE
1.Monitori
Monitori �sht� ekrani nga ku ju po lexoni k�t� material. Monitor�t jan� dy llojesh: CRT& Ekrane t� shesht�:
Monitori �sht� ekrani nga ku ju po lexoni k�t� material. Monitor�t jan� dy llojesh: CRT& Ekrane t� shesht�:
K�ta jan� monitor�t tradicional� t� ngjash�m me ekranin e televizorit. N� baz� t� parimit t� pun�s s� k�tyre ekraneve �sht� drejtimi i nj� tufe elektronesh nga nj� fush� elektrike drejt ekranit i cili �sht� i mbuluar nga brenda nj� shtres� e holl� elementesh fosforeshent� t� cil�t kur goditen nga elektronet shnd�rrohen n� nj� pik� t� ndritshme q� n� gjuh�n e kompjuterit njihet si pixel.
K�to jan� ekranet me t� cil�t jan� t� pajisur t� gjith� laptop�t por gjithmon� e m� shum� edhe kompjuterat e �zakonsh�m�. P�rvec se te kompjuterat, ekrane t� shesht� mund t� keni par� edhe tek televizor�t q� i quajme shkurt plazma.N� fakt plaz�m �sht� emri i nj�r�s nga dy teknologjit� m� t� suksesshme n�prodhimin e ekraneve t� shesht�: Plasma (PDP Plasma Display Panel) dhe LCD(Liquid Crystal Display). Teknologjia plasma e shfaq pamjen n� saj� t� ndricimit t� �liruar nga ngacmimi i nj� gazi (p�rzierje 90% argon dhe 10% ksenon) dhe �sht� shum� e p�rshtatshme p�r ekran� me p�rmasa t� m�dha, nd�rsa n� baz� t� parimit t� pun�s s� teknologjis� LCD jan� dy pllaka paralele brenda ekranit t� orientuara menj� k�nd 90 grad� ndaj nj�ra-tjetr�s t� cilat e polarizojn� drit�n e para horizontalisht dhe e dyta vertikalisht. Midis tyre ndodhet nj� l�ng, molekulat e t� cilit (kristalet el�ngshme) kan� vetin� t� orientohen n�n pranin� e nj� tensioni elektrik.
2.Tastiera dhe miu (mouse)
Jan� ndoshta pajisje q� kushdo i ka t� qarta megjithat� pothemi shkurtimisht disa fjal� rreth tyre. Tastierat moderne jan� t� orientuara drejt q�llimit t�p�rdorimit. K�shtu nj� tastier� p�r multimedia ofron leht�sira n� ekzekutimin e komandavep�r d�gjimin e muzik�s, nj� tastier� p�r internetin leht�son navigimin n� web apokomandimin e programeve t� e-mail etj. Mouse-i �sht� m� i zakonshmi nga pajisjet sh�njuese( ang: pointing device). Pjesa m� e madhe e mouse-ve sot jan� mouse optik� ( e kapinl�vizjen duke skanuar me lazer sip�rfaqen mbi t� cilin l�vizin) ndryshe nga ato mekanik�(l�vizja mekanike e dy ingranazheve p�rkthehet n� l�vizje t� kursorit n� ekran). Gjithashtu mouse-t mund t� klasifikohen n� ato me kab�ll dhe pa kab�ll ( teknologjit� kryesore t� mouse-ve pa kab�ll jan� infrared dhe bluetooth).
3.Speakers + Kufje + Mikrofon
Mund t� quhen s� bashku pajisjet multimediale t� kompjuterit, jan� ato pajisje q� na mund�sojn� d�gjimin e tingujve me z� t� lart� apo kufjedhe incizimin p�rmes mikrofonit. N�n drit�n e paragrafit t� m�sip�rm �kutit� e z�rit� (ang.:audio boxes ose speakers) dhe kufjet jan� pajisje dal�se nd�rsa mikrofoni pajisje hyr�se.
4.Printer dhe/ose Scanner dhe/ose Web Cam
Pajisje me an� t� s� cilave ju mundenip�rkat�sisht: t�printoni materialet q� keni n� kompjuter (pra t�i shtypni n� let�r) ; t�skanoni materiale t� ndryshme si dokumente apo fotografi (nga letra t� keni nj� kopje n�kompjuter);t� komunikoni n� internet me figur� apo t� b�ni foto nga kamera n� kompjuter.Cilat prej tyre jan� pajisje hyr�se dhe cilat dal�se?
5.Kasa
�sht� kutia metalike ose plastike ku ndodhen pjes�t e brendshme t� kompjuterit. Kasazgjidhet n� var�si t� p�rmasave ( duhet shikuar n�se ofron hapsir�n e nevojshme p�r t� gjitha pajisjet e brendshme q� duam t� kemi n� kompjuter) dhe shijeve estetike personale.
6.Power Supply
Furnizon me rrym� elektrike t� gjitha pjes�t e brendshme t� kompjuterit. Ai ndodhet brenda kas�s dhe zakonisht shitet s� bashku me t�.
7.Main board
Njihet edhe si motherboard ose system board. Ndodhet n� nj�r�n an� t� kas�sdhe ka form� drejt�k�nd�shi me p�rmasa q� variojn� sipas firmave . Mbi k�t� pllak� t� holl�plastike t� dizenjuar me qarqe vendosen ose lidhen me kabllo (t� quajtur fisha) t� gjithapajisjet e kompjuterit. Si t� gjitha pjes�t e brendshme t� kompjuterit edhe motherboard-i emerr rrym�n elektrike nga ushqyesi p�rmes nj� fishe dhe ia shp�rndan at� pajisjeve t� tjeraq� �montohen� n� bord. Kuptohet se ky �sht� bordi kryesor dhe pa t� s�ka kuptim t�funksionoj� nj� kompjuter.
8.CPU (Central Processing Unit)
�sht� nj� komponent shum� i r�nd�sish�m ikompjuterit i p�rb�r� nga nj� qark i cili n� m�nyr� direkte apo indirekte kryen t� gjith�pun�n q� ne b�jm� n� kompjuter. Zakonisht shitet bashk� me mainboard-in dhe n�se joduhet b�r� kujdes q� t� zgjidhet nj� motherboad dhe nj� pro�esor q� mund t� funksionojn�s� bashku.
9.Memorie
�sht� fjala m� e p�rgjithshme p�r t� treguar t� gjitha pjes�t q� sh�rbejn� p�r ruajtjen e informacioneve. N� fillim tek tabela e parametrave n� vend t� fjal�s memorie shkruhet RAM dhe zakonisht �sht� pik�risht RAM-i q� n�nkuptohet n� bot�n e kompjuterave sa her� p�rmendet memoria e kompjuterit, edhe pse si� do t� shohim m� von� ka shum� pajisje q� klasifikohen si lloje memoriesh. RAM (Random Access Memorry,qe dote thote:- Memorje me kapje te rastit! Memorje me kapje te rastit kuptojme qe, c'do qelize ne kete memorje mund te kapet ne te njejten kohe me te nje qelize tjeter cfaredo. Dhe adresimi i tij eshte unik dhe mund te kapet ne cdo moment pa nje radhe te caktuar!) �sht� memorie e cila perdoret per te ngarkuar fillimisht sistemin, programet dhe te dhenat qe jane ne perpunim, gje e cila ndodh menjehere pasi ndizet compjuteri. Kjo memorje eshte memorja baze e sistemit, ajo ruan informacionin ( sistemin ,programet dhe te dhenat) vetem kur eshte ndezur kompjuteri dhe i humb ato pasi fiket.
10.Hard Disk-u
Ruan t� dh�nat. Tani duhet t� jeni duke menduar se hard disk qenka nj� llojmemorie p�rderisa ruan t� dh�nat dhe ky �sht� nj� mendim shum� i sakt�. �sht� nj� memorie dhe madje e q�ndrueshme. Kjo do t� thot� se t� dh�nat e magazinuara n� Hard-Disk q� mund jen� praktikisht �do lloj informacioni me t� cilin ne punojm� n� kompjut�r si dokumente, muzik�, lojra etj, ruhen edhe pasi kompjuteri fiket,kete e ben te mundur nepermjet magnetizimit mbetes elementar mbi disk (i cili eshte i lyer ose i perbere nga lende ferromgnetike, i cili kur kalon koka e lexim\shkrimit mbi te pa e prekur dhe cojme informacion drejt kokes, ajo orienton grimcat a diskut sipas nje drejtimi te imponuar nga rryma qe kalon ne koke kur dergojme informacion dhe merret informacion kur koka kalon serisht mbi grimcat e orientuara dhe keshtu krijohet nje rryme ne koken e leximit i cili, eshte informacioni qe duam te marrim nga disku) dhe keshtu behet e mundur ruajtja e te dhenave edhe mbas shuarjes se kompjuterit. Hard disk-u lidhet memainboard-in p�rmes fish�s ( kur ndodhet brenda kas�s) ose me nj� kab�ll t� norm�s USB (dhe n� k�t� rast quhet hard disk i jasht�m)
11.Kartela Grafike
�sht� qarku q� mund�son shfaqjen e imazheve n� ekran. Quhet kart� sepseka form� drejt�k�nd�she dhe montohet n� motherboard. Montimi behet neprmjet sloteve qe ndodhen ne bord. Kablli i monitorit q� shkon tekkasa lidhet pik�risht me kart�n grafike. Karta grafike eshte ajo paisje e cila ben te mundur kthimin e sinjaleve dixhitale ne sinjale analoge. Sinjali dixhital perbehet nga informacioni qe pershkruan ne vlera numerike gjith harten e pixel-ave ne ekranet e kompjuterave. Nje pixel perbehet nga tre numra dixhitale (te cilat pershkruajne ngjyren e pixelit i perbere nga tre ngjyrat baze, Ekuqe, Jeshile dhe Blu) te cilat percaktojne nivelin e tensionit te tre kanaleve qe perbejne ngjyren e perftuar nga "perzierja" e ketyre te fundit. Qellimi kryesor i karteles grafike eshte te ktheje keto vlera dixhitale ne vlera tensioni per c'do kanal i cili pasi amplifikohet nga ekrani shfaqet imazhi ne ekran (detyre qe i mbetet monitorit per ta kruer).Shkurt, kartela grafike sherben per te kthyer sinjalet dixhitale ne sinjale analoge (analoge - forme sinjali qe eshte i afte te perpunoje truri njerzo).E gjith kjo behet e mundur duke kordinuar punen nje softuer kompjuterik (program) qe quhet dhe drajv (nga anglishtja , drejtues)
12.Modemi
Pajisje me an� t� s� cil�s b�het e mundur lidhja e internetit p�rmes linj�s telefonike. Mund t� jet� n� form�n e nj� karte t� vendosur n� mainboard ose pajisje ejashtme si� �sht� psh printeri.
13.NIC (Network Interface Card)
Kart� rrjeti e cila sh�rben p�r lidhjen n� rrjet t�kompjuterave duke i lidhur ato fizikisht me an� t� kabllove specifik� t� rrjetit ose n�se karta�sht� Wireless nuk ka nevoj� p�r kabllo p�r t� krijuar rrjetin e kompjuterave.
14.CD/DVD Drives
Ndodhen n� pjes�n e p�rparme t� kas�s. Jan� pajisjet q� lexojn� apo shkruajn� mbi kompakt disqet (CD) dhe DVD-te.
15.Floppy Drive
Ndodhet gjithashtu n� pjes�n e p�rparme t� kas�s dhe sh�rben p�r t� punuar. Jane me madhesi te ndyrshe. Ne kohet e sotme perdoren shume pak ( lexim/shkrim) me disketat kompjuterike.
The Public URL for this WebQuest:
http://zunal.com/webquest.php?w=324080
WebQuest Hits: 901
Save WebQuest as PDF
