Το δάσος

Η Φυλλίς

Η ελληνική μυθολογία μας μιλά για μια όμορφηπριγκίπισσα που ονομαζόταν Φυλλίς, και που ήταν θυγατέρα ενός βασιλιά τηςΘράκης. Αυτή ερωτεύτηκε τον γιο του Θησέα τον Δημοφώντα. Ο νέος αυτός βρέθηκεστα μέρη της καθώς επέστρεφε με το καράβι του από την Τροία και ο βασιλιάς τουέδωσε ένα μέρος του βασιλείου του και την θυγατέρα του για γυναίκα. Μετά απόκάποιο διάστημα ο Δημοφών νοστάλγησε την πατρίδα του την Αθήνα τόσο πολύ πουζήτησε να πάει εκεί για λίγο διάστημα. Η Φυλλίς συμφώνησε αφού της υποσχέθηκεότι θα γύριζε πίσω σύντομα και έτσι εκείνος μπήκε στο καράβι του και απέπλευσε.Η Φυλλίς έμεινε εγκαταλειμμένη περιμένοντας τον εκλεκτό της καρδιάς της, στοντόπο της τελετής του γάμου της. Η Φυλλίς περίμενε για χρόνια την επιστροφή του,αλλά τελικά πέθανε από μαρασμό. Οι θεοί, από οίκτο, μεταμόρφωσαν την Φυλλίδα σεδέντρο, σε αμυγδαλιά, η οποία έγινε σύμβολο τηςελπίδας. Όταν ο περιπλανώμενος, γεμάτος τύψεις, Δημοφών επέστρεψε, βρήκε τηΦυλλίδα σαν ένα γυμνό δέντρο χωρίς φύλλα και άνθη. Απελπισμένος αγκάλιασε τοδέντρο, το οποίο ξαφνικά πλημμύρισε από λουλούδια, δείχνοντας ότι η αγάπη δενμπορεί να νικηθεί από το θάνατο.

Η Βελανιδιά στην Ελληνική Μυθολογία

Στο μαντείο της Δωδώνης, μαζί με τον Δία ως πηγαίο θεό συ λατρευόταν το θηλυκόαντίστοιχό του, η �πότνια� Διώνη, ως θεά των υδάτων, η οποία και χρησμοδοτούσε.Σχετικά με την ίδρυση του μαντείου της Δωδώνης ο Ηρόδοτος (Iστορ. B, 54-57)αναφέρει ότι δύο ιέρειες των Θηβών της Αιγύπτου πουλήθηκαν δούλες, η μια στουςΛιβύους και η άλλη στους Θεσπρωτούς. H πρώτη ίδρυσε το μαντείο του Άμμωνος Διόςστην όαση Σίουα, η δεύτερη έκτισε, κάτω από μια βελανιδιά που φύτρωσε μόνη της,ένα ιερό του Διός στη Δωδώνη. Αργότερα, αφού έμαθε καλά ελληνικά, έκτισε εκείκαι το μαντείο.

Και να πώς ερμηνεύει την τοπική παράδοση για τη μαύρηπεριστερά που λαλούσε ανθρώπινα: η περιστερά δεν είναι άλλη από την Αιγυπτία,που αρχικά μιλούσε �βαρβαρικά�, κάτι ακατάληπτο που έμοιαζε με γλώσσα πουλιών,και αργότερα μίλησε �ανθρώπινα�, δηλαδή ελληνικά. Στο μαντείο της Δωδώνης οτρόπος μαντικής ήταν η ερμηνεία του θροΐσματος των φύλλων της ιερής �φηγού�(βελανιδιάς) και της φλυαρίας των πουλιών μες στα φυλλώματά της, οι δε ιέρειεςονομάζονταν �Πέλειαι�, δηλ. περιστερές.

Με τη βελανιδιά, τη δρυ, συνδέεται στενά οδρυοκολάπτης, μικρό πτηνό που το κτύπημα του ράμφους του στον κορμό της δρυόςαντηχεί χαρακτηριστικά μέσα στο δάσος. H δρυς, σαν δέντρο που συχνότερα από ταάλλα πλήττεται από τον κεραυνό, ήταν ιερό δένδρο του θεού του ουρανού και τουκεραυνού� κι ο δρυοκολάπτης (�αυτός που κτυπά τη δρυ�), με το φλόγινο χρώμα τουφτερώματός του και με τον κτύπο του ράμφους του, έγινε το πτηνό μιμητής τουθεού του κεραυνού. Κι εφόσον είναι πτηνόμορφη �εμφάνεια� του κεραύνιου θεού,τότε μπορεί να είναι και πατέρας �διός κούρων�, θεϊκών διδύμων. Και να που οβασιλιάς της Ελευσίνας Kελεός, που το όνομά του σημαίνει δρυοκολάπτης, είναιπατέρας των διδύμων Iάσου και Τριπτολέμου, που ο πρώτος τους ενώνεται σειερογαμία με τη θεά Δήμητρα σε οργωμένο χωράφι της Ελευσίνας και ο δεύτεροςδιδάσκεται από αυτήν τη γεωργία.

Και άλλοι δίδυμοι, οι κατ' εξοχήν, συνδέονται με τη δρυκαι τη δεντρολατρεία: οι Σπαρτιάτες Διόσκουροι μες στην κουφάλα μιας βελανιδιάςελλοχεύουν περιμένοντας τους αντιπάλους τους δίδυμους Αφαρίδες, τον Iδα(=δάσος) και τον Λυγκέα. Kαι ο Λυγκεύς �δρυός εν στελέχει�, μες στη βελανιδιά,κατοπτεύει την άφιξη των Διοσκούρων. Oι Αρκάδες θεϊκοί δίδυμοι Λεύκαστος καιΠαρράσιος σε μια βελανιδιά χρωστούν, κατά τον Zώπυρο, την ύπαρξη: ότανγεννήθηκαν τους πέταξαν στον ποταμό Ευρύμανθο, όμως το ρεύμα τούς έφερε μεςστην κουφάλα μιας βελανιδιάς και έτσι σώθηκαν. Και ο Ηρακλής, δίδυμος καιαυτός, κάτω από μια δρυ στην κορυφή της Οίτης κάηκε πριν ανεβεί στον Όλυμπο,και μια δρυς, η μαντική φηγός της Δωδώνης, ανήγγειλε τον θάνατό του.